Ondernemingen die vrijgestelde prestaties verrichten, kunnen de aan hun in rekening gebrachte btw niet in aftrek brengen. Om toch die btw te kunnen verrekenen, wordt wel een constructie met een maatschap opgetuigd waarmee een fiscale eenheid voor de btw wordt aangegaan.

Let op! De Belastingdienst bestrijdt deze constructies, zodat ondernemers opnieuw moeten bekijken of zij aan de voorwaarden voor de fiscale eenheid btw voldoen en of zij, waar nodig, actie moeten ondernemen.

Wat is een fiscale eenheid?

Bij een fiscale eenheid worden meerdere ondernemers samen gezien als één ondernemer voor de btw. Een fiscale eenheid bestaat vaak uit een moedermaatschappij (holding) en een of meer dochtermaatschappijen (werk-bv’s).

Gevolgen fiscale eenheid voor de btw

Als u een fiscale eenheid vormt, heeft dit gevolgen voor de btw. De fiscale eenheid doet bijvoorbeeld één btw-aangifte voor alle ondernemingen samen. Ook betaalt een fiscale eenheid geen btw over leveringen van goederen en diensten tussen de ondernemingen.

Btw in aftrek brengen?

Ondernemers die btw-vrijgestelde prestaties verrichten, zoals medici en verzekeringstussenpersonen, kunnen de aan hen in rekening gebrachte btw niet in aftrek brengen, zodat btw-druk optreedt. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een holding-bv die managementwerkzaamheden verricht aan een btw-vrijgestelde werk-bv. De holding-bv brengt een managementvergoeding met btw in rekening aan de werk-bv. De werk-bv betaalt de btw, maar kan de btw niet terugvragen via de btw-aangifte omdat de werk bv btw-vrijgestelde prestaties verricht en daarom geen recht op vooraftrek heeft. Om deze btw-druk te voorkomen wordt wel een maatschap opgericht waarmee een fiscale eenheid btw wordt aangegaan.

Maatschap in de fiscale eenheid voor de btw

De oplossing ligt dus in de maatschap. Vaak gaat het daarbij om meerdere holdingvennootschappen die samen een maatschap oprichten. Uiteraard kunnen ook andere ondernemers, zoals natuurlijke personen, een maatschap vormen. De holdings sluiten daartoe een maatschapsovereenkomst en deze brengen hun arbeid en aandelen in de werkmaatschappij bij de maatschap in. De maatschap gaat vervolgens een fiscale eenheid aan met de werkmaatschappij(en). De managementvergoeding wordt vanuit de maatschap gefactureerd aan de werkmaatschappij. Aangezien dit binnen fiscale eenheid gedaan wordt, is er geen btw verschuldigd. Deze opzet wordt al jaren toegepast vaak ook na vooroverleg met de Belastingdienst.

Belastingdienst en maatschap

Maar de Belastingdienst bestrijdt momenteel dergelijke constructies met de maatschap, omdat volgens de Belastingdienst een fiscale eenheid voor de btw tussen een maatschap en werkmaatschappij niet mogelijk is. Het argument hiervoor is dat geen sprake kan zijn van financiële verwevenheid tussen de maatschap en de werkmaatschappij. Voor de aanwezigheid van een fiscale eenheid btw is namelijk onder meer vereist dat sprake is van financiële verwevenheid tussen de ondernemers. Van financiële verwevenheid is sprake als meer dan 50% van de aandelen in de werkmaatschappij, inclusief de zeggenschap, in handen is van één en dezelfde ondernemer.

Een maatschap heeft geen rechtspersoonlijkheid en kan juridisch gezien dan ook geen aandeelhouder zijn. De juridische eigendom blijft dus bij de holdings achter ook al zijn deze aandelen ingebracht in de maatschap. Hierdoor zijn de aandelen van de werkmaatschappij niet voor 50% of meer in dezelfde handen. Er is daarom actie geboden in de gevallen waarin er een fiscale eenheid is tussen een maatschap en een werkmaatschappij. Om de fiscale eenheid btw bij de Belastingdienst te kunnen verdedigen, is in veel gevallen een aanpassing van de maatschapsakte nodig. Bijvoorbeeld door uitdrukkelijk te bepalen dat de maatschap het stemrecht op de aandelen uitoefent, en dat dit vervolgens feitelijk ook op deze wijze wordt vastgelegd in aandeelhoudersbesluiten.

Tip! Als er een maatschap in een fiscale eenheid zit, adviseren we deze structuur goed tegen het licht te houden, bij voorkeur voordat de Belastingdienst dat gaat doen. Mogelijk kan een aanpassing in de maatschapsovereenkomst nog soelaas bieden.